อาการมือแห้ง เป็นเรื่องปกติมากในชีวิตของทุกคน ไม่ว่าจะเป็นผู้หญิงหรือผู้ชายอาการมือแห้งก็สามารถเกิดขึ้นได้ อาการมือแห้งนั้นเกิดจากอิทธิพลของสิ่งแวดล้อมเป็นหลัก คนที่ล้างจานบ่อย ๆ หรืออยู่ในสภาพอากาศที่แห้ง และเย็นอาจมีแนวโน้มที่จะประสบกับปัญหามือแห้ง แตกและเจ็บมากกว่าคนอื่น ๆ มือแห้งอาจมีสาเหตุหลักมาจาก สภาพอากาศ การระคายเคืองต่อสิ่งแวดล้อม และเงื่อนไขทางการแพทย์อื่น ๆ สภาพอากาศทำให้มือแห้งซึ่งส่วนใหญ่เกิดขึ้นในฤดูหนาว เมื่ออากาศเย็นลงอากาศจะแห้งและร่างกายไม่สามารถกักเก็บความชื้นไว้ได้ การขาดความชื้นในอากาศทำให้ผิว และมือแห้ง (1)
ตามที่เราได้กล่าวไว้ทุกคนสามารถมีปัญหามือแห้งแตกได้โดยเฉพาะแพทย์หรือพยาบาลที่ต้องล้างมือบ่อย ๆ หรือใช้เจลทำความสะอาดมือหลายครั้งต่อวันก็มีแนวโน้มที่จะมีมือแห้งมากกว่าคนอื่น ๆ ส่วนคนที่มีอาชีพรับล้างจานหรือช่างทำผมก็อาจมีแนวโน้มที่จะมือแห้งเนื่องจากสัมผัสกับสารเคมีและสบู่ซ้ำ ๆ บางคนอาจพบว่าผิวหนังบริเวณมือของพวกเขาแห้งเนื่องจากสภาวะทางการแพทย์ ผู้ที่มีภาวะต่าง ๆ รวมถึงโรคเบาหวานหรือโรคลูปัสเป็นโรคที่สามารถส่งผลต่อการไหลเวียนของเลือดไปที่แขน ขา ซึ่งอาจจะทำให้มีอาการมือแห้ง ในทำนองเดียวกันโรคอื่น ๆ ที่มีผลต่อผิวหนัง เช่น โรคสะเก็ดเงิน และโรคเรื้อนกวางอาจทำให้ผิวแห้งที่มือเช่นเดียวกับผิวหนังที่ลอกและแตกในส่วนอื่น ๆ
สาเหตุของมือแห้ง
สภาพอากาศ
ในช่วงเดือนที่อากาศหนาวเย็นเป็นเรื่องปกติที่ผิวของคุณจะแห้ง การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโดยเฉพาะอากาศหนาวที่ไม่มีความชื้นในอากาศมากอาจทำให้มือแห้งได้ ความชื้นในอากาศที่ลดลงจะดึงความชื้นออกจากผิวหนัง (1)
การทำงานบางประเภท
การทำงานบางประเภทอาจทำให้มือแห้งได้เช่นกัน ผู้ที่มีงานที่ต้องล้างมืออย่างหนัก เช่น พยาบาล แพทย์ หรือครู อาจสังเกตเห็นว่ามือแห้ง พนักงานในโรงงาน หรือช่างทำผม อาจสัมผัสกับสารเคมี หรือสารระคายเคืองรุนแรงอื่น ๆ เป็นประจำ สิ่งเหล่านี้อาจทำให้มือแห้งได้เช่นกัน (2)
เงื่อนไขทางการแพทย์
เงื่อนไขทางการแพทย์บางอย่างอาจทำให้มือแห้งหรือทำให้มีความเสี่ยงที่จะมือแห้งบ่อยขึ้น ตัวอย่างเช่น ผู้ที่มีภูมิต้านทานผิดปกติอย่างโรคเบาหวาน หรือโรคลูปัส อาจมีการไหลเวียนโลหิตที่มือลดลง ทำให้มือของพวกเขาระคายเคืองได้ง่ายขึ้น อาการกลาก และโรคสะเก็ดเงินก็เป็น 2 เงื่อนไขที่ทำให้เกิดการอักเสบของผิวหนังอาจทำให้มือแห้ง ผิวหนังลอก และแตกได้ (3),(4)
วิธีป้องกันมือแห้ง
หากมือของคุณแห้ง โดยเกิดจากการทำงาน ให้คุณพกโลชั่นขวดเล็ก ๆ ติดตัวไปด้วย เพื่อที่คุณจะได้ทาครีมบำรุงผิวซ้ำได้ตลอดทั้งวัน มองหามอยส์เจอร์ไรเซอร์ (2) ที่มีส่วนผสมต่าง ๆ ดังต่อไปนี้
- กลีเซอรีน
- น้ำมันโจโจบา
- โกโก้บัตเตอร์
- ว่านหางจระเข้
หากคุณต้องทำงานในสถานที่ที่ต้องล้างมือบ่อย ๆ เช่น โรงพยาบาล หรือร้านอาหาร ให้พูดคุยกับผู้จัดการของคุณเกี่ยวกับการติดตั้งปั๊มโลชั่นบนผนัง (2) หากมีอยู่แล้วให้ใช้ให้เป็นประโยชน์ที่สุด และคุณควรหลีกเลี่ยงการใช้ความร้อนจากเครื่องเป่ามือที่มากเกินไป เนื่องจากมันก็เหมือนกับสภาพอากาศที่หนาวเย็น ความร้อนก็อาจทำให้ผิวแห้งมากขึ้นได้เช่นกัน
10 วิธีรักษาปัญหามือแห้งแบบง่าย ๆ
1. ให้ความชุ่มชื้น
แนะนำให้ใช้ครีมหรือโลชั่นที่ให้ความชุ่มชื้นหลาย ๆ ครั้งต่อวัน เพราะโลชั่น ครีม และมอยส์เจอร์ไรเซอร์ จะช่วยคืนความชุ่มชื้นและผนึกความชุ่มชื้นกลับเข้าสู่ผิว (2)
2. สวมถุงมือ
หากมือของคุณต้องอยู่ในน้ำบ่อยครั้ง เช่น ขณะล้างจานให้สวมถุงมือ ถุงมือจะช่วยป้องกันไม่ให้น้ำที่สกปรกเข้าไปในผิวหนังของคุณและมันจะช่วยทำให้น้ำมันตามธรรมชาติของผิวหนังไม่หายไป
3. ลดความเครียด
อาจฟังดูไม่เข้าท่าแต่อาจมีความสัมพันธ์เล็กน้อยระหว่างความเครียดและอาการมือแห้ง ดังนั้นหากคุณสังเกตเห็นว่ามือของคุณแห้งมาก แนะนำให้ใช้เวลาดูแลตนเองเพื่อลดความเครียด
4. พิจารณาการใช้ยา
หากคุณมีแผลเปื่อยรุนแรง คุณจำเป็นต้องใช้ยาเพื่อให้ผิวหนังของคุณหายดี แพทย์ของคุณอาจสั่งจ่ายยาสเตียรอยด์ที่คุณสามารถใช้กับผิวหนังของคุณได้ หรือบางครั้งแพทย์อาจจะสั่งยาปฏิชีวนะที่คุณต้องทานร่วมกันด้วยเพื่อลดการอักเสบ
5. ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับการรักษาด้วยแสงยูวี
หากมือของคุณแห้ง และกำลังจะพัฒนาไปเป็นโรคสะเก็ดเงินที่รุนแรง แนะนำให้เริ่มการรักษาด้วยรังสีอัลตราไวโอเลต (UV) เพราะมันสามารถช่วยให้ผิวหนังสมานตัวได้ อย่างไรก็ตามคุณควรปรึกษาแพทย์ของคุณก่อนที่จะลองใช้การรักษาด้วยรังสียูวีทุกชนิด (5)
6. รักษามือแห้งด้วยการใช้มอยเจอร์ไรเซอร์เข้มข้น
วิธีแก้ไขที่ดีที่สุดวิธีหนึ่งสำหรับมือแห้งคือการทาโลชั่นหรือมอยส์เจอร์ไรเซอร์ที่มีส่วนผสมของปิโตรเลียมในตอนกลางคืน เช่น วาสลีน หลังจากนั้นให้ใช้ถุงมือนุ่ม ๆ หรือถุงเท้าคลุมมือ การใช้มอยส์เจอร์ไรเซอร์จะช่วยให้มันสามารถซึมเข้าสู่ผิวได้เต็มที่มากขึ้นและคุณจะตื่นขึ้นมาพร้อมกับมือที่เนียนนุ่มของทารก (2),(6),(7)
7. ใช้ครีมตามใบสั่งแพทย์
สำหรับผิวที่แห้งมาก และเป็นสะเก็ด แพทย์อาจแนะนำโลชั่นพิเศษที่มีกรดแลคติกหรือยูเรีย ส่วนผสมเหล่านี้ช่วยกำจัดผิวหนังที่แห้งและตกสะเก็ดได้ (7)
8. ทาครีมไฮโดรคอร์ติโซน
ในบางกรณีผิวแห้งอาจจะแย่ลงและนำไปสู่สภาวะที่เรียกว่าผิวหนังอักเสบซึ่งผิวหนังจะอักเสบและแดง ในกรณีเหล่านี้โลชั่นที่มีไฮโดรคอร์ติโซน(Hydrocortisone) อาจเป็นประโยชน์มากที่สุด เพราะไฮโดรคอร์ติโซนสามารถช่วยบรรเทาผิวที่ระคายเคืองได้ (8)
9. อย่าลืมทำความสะอาดผิวแบบเปียก
ผิวที่แตกจากความแห้งกร้านจะต้องได้รับการรักษาอย่างดี แพทย์ของคุณอาจแนะนำให้คุณทำความสะอาดผิวแบบเปียกเพื่อให้ผิวของคุณหายดี คุณสามารถใช้แอลกอฮอล์เช็ดบาดแผลที่ขอบ ๆ ได้แต่ห้ามโดยแผลโดนตรง อีกกรณีหนึ่งคุณสามารถใช้ทิชชู่แบบเปียกที่ผสมผสานกับความชุ่มชื้นเช็ดบริเวณผิวที่แห้งเสมอเพื่อป้องกันผิวแห้ง
10. ทาครีมบำรุงผิวที่มีเนื้อน้ำมัน
เพื่อความชุ่มชื้นอย่างล้ำลึกให้เลือกครีมบำรุงผิวที่ทำจากน้ำมันสัตว์และไขมันพืช เช่น ขี้ผึ้ง หรือบาล์ม ซึ่งทั้งสองออกแบบมาเพื่อช่วยรักษารอยแตกและความแห้งกร้านเพื่อช่วยให้คืนความชุ่มชื้นอย่างแท้จริง
คุณควรไปพบแพทย์เมื่อใด ?
หากมือแห้งของคุณเกิดจากกลากหรือสภาพผิวหนังอื่น ๆ คุณอาจเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น การติดเชื้อหรือแม้แต่อาการเล็บที่ผิดรูป อาการบางอย่างอาจบ่งบอกถึงปัญหาที่รุนแรง ซึ่งรวมถึง
- การเปลี่ยนของสีผิว
- เลือดออก
- มีอาการบวมแดงมาก
- เริ่มมีหนองออกมาจากผิวหนัง
หากมือที่แห้งของคุณไม่ดีขึ้นด้วยการรักษาที่บ้านหรือหากคุณมีอาการข้างต้น คุณควรขอความช่วยเหลือจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ โดยส่วนใหญ่แล้วมือที่แห้งถือเป็นเรื่องปกติของชีวิต เราสามารถรักษาได้อย่างง่ายดายด้วยมอยส์เจอร์ไรเซอร์ หากมือที่แห้งของคุณไม่ดีขึ้นด้วยการเยียวยาที่บ้านหรือหากมีอาการอื่น ๆ เช่นเลือดออกหรือการติดเชื้อให้ไปพบแพทย์โดยด่วน
อ้างอิง
(1) Ambient humidity and the skin: the impact of air humidity in healthy and diseased states
(2) Wet-work Exposure: A Main Risk Factor for Occupational Hand Dermatitis
(5) Does light therapy (phototherapy) help reduce psoriasis symptoms?
(6) Moisturizers: The Slippery Road
(7) The Role of Moisturizers in Addressing Various Kinds of Dermatitis: A Review