“ฟ้าทลายโจร” เป็นหนึ่งในสมุนไพรที่ได้รับความนิยมมานานมากแล้ว เพราะเชื่อกันว่าฟ้าทลายโจรเป็นสมุนไพรที่ทรงคุณค่าสามารถต่อสู้กับโรคภัย ไข้เจ็บ โดยเฉพาะอาการที่เกี่ยวกับหวัดได้ ฟ้าทลายโจรถูกเรียกว่า “ราชาแห่งความขม ” เพราะเป็นสมุนไพรที่มีความขมมาก ๆ มักถูกใช้ในทางอายุรเวทและการแพทย์แผนจีน คนในอดีมักใช้ยานี้ในการรักษาโรคไข้หวัด การติดเชื้อไซนัส การอักเสบทั่วไป และช่วยในการล้างพิษ (1),(2)
ปัจจุบันฟ้าทลายโจรได้กลายผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่ได้รับความนิยมมาก แต่บางยี่ห้อที่คุณซื้อและทานอยู่ อาจไม่ได้รับการรับรองจาก FDA (Food Drug administration) สำหรับใช้ในทางการแพทย์ อีกทั้งอาหารเสริมโดยทั่วไปยังขาดงานวิจัยที่จะนำมายืนยันได้ ถึงแม้ทางบริษัทจะมีมาตรการการผลิตตามกฎระเบียบและมีมาตรฐานการผลิต แต่ก็ไม่รับประกันว่าอาหารเสริมเหล่านั้นจะปลอดภัยและมีประสิทธิภาพมากน้อยขนาดไหน ดังนั้นก่อนหามารับประทานควรปรึกษาแพทย์ก่อนเสมอ
หากวันนี้คุณกำลังสงสัยว่าฟ้าทลายโจรดีอย่างไรมีสรรพคุณอะไรบ้าง ? เราก็มีคำตอบมาฝากกันค่ะ
ฟ้าทลายโจร คือ
ฟ้าทลายโจร (Andrographis Paniculata) เป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในประเทศแถบเอเชียใต้ เช่น อินเดีย และศรีลังกา เป็นสมุนไพรที่ถูกใช้ในการแพทย์แผนจีนแบบดั้งเดิม และอายุรเวท (3) ซึ่งจะเป็นสมุนไพรรสขมที่อุดมไปด้วยสารประกอบที่เรียกว่า Andrographolides สารประกอบเหล่านี้ มีคุณสมบัติต้านการอักเสบ ต้านไวรัส และต้านอนุมูลอิสระ ปกติแล้วใบ ลำต้น และรากของฟ้าทลายโจรมักจะใช้ทำยาเพื่อรักษาโรคไข้หวัด, โรคข้อเข่าเสื่อม, การติดเชื้อภายในลำคอ และต่อมทอนซิล และนอกจากนี้ฟ้าทลายโจรยังใช้เป็นยาสำหรับเงื่อนไขทางสุขภาพอื่น ๆ อีกมากมาย เมื่อสารจากฟ้าทลายโจรเข้าไปในร่างกายตัวยาจะทำงานโดยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน อีกทั้งอาจป้องกันไม่ให้ไวรัส ไข้หวัดใหญ่จับกับเซลล์ภายในร่างกายด้วย
องค์ประกอบภายในฟ้าทลายโจร
ฟ้าทลายโจร (Andrographis Paniculata) ประกอบด้วยสารประกอบสำคัญ 3 ประเภท ได้แก่ ไดเทอร์พีนอยด์ ฟลาโวนอยด์ และโพลีฟีนอล (2) โดย ไดเทอร์พีนอยด์ (Andrographolide) เป็นสารประกอบที่ออกฤทธิ์ทางชีวภาพมากที่สุดและได้รับการศึกษาเยอะมากที่สุด (4),(5) โดยปกติแล้วใบของฟ้าทลายโจรเป็นส่วนที่จะถูกใช้มากกว่าส่วนที่เหลือ เพราะใบมีปริมาณแอนโดรกราโฟไลด์ 0.5% และ 6% ซึ่งแอนโดรกราโฟไลด์ (Andrographolide) นั้นสามารถช่วยลดการสร้างอนุมูลอิสระ (Superoxide และ Nitric oxide) จากการทดสอบในหนูซึ่งบ่งชี้ว่ามีคุณสมบัติในการต้านอนุมูลอิสระในมนุษย์สูงมาก (2),(6)
ฟ้าทลายโจร อาจมีประโยชน์ต่อสุขภาพดังนี้
- โรคหวัด การรับประทานฟ้าทลายโจรสามารถช่วยให้อาการไอและอาการเจ็บคอดีขึ้นในบางคนที่เป็นโรคไข้หวัด งานวิจัยบางชิ้นยังแสดงให้เห็นว่าการใช้ฟ้าทลายโจรร่วมกับสมุนไพรอื่น ๆ จะช่วยลดอาการของโรคหวัดได้ภายใน 72 ชั่วโมง หลังจากรู้สึกไม่สบาย นอกจากนี้อาการบางอย่างก็สามารถดีขึ้นได้หลังการรักษา 2 วัน แต่โดยปกติจะใช้เวลา 4-5 วันในการรักษาก่อนที่อาการส่วนใหญ่จะหายไป (7) นอกจากนี้การวิจัยยังแสดงให้เห็นว่า การใช้สารสกัดจากฟ้าทลายโจรอย่าง แอนโดรกราฟิส (KalmCold) เพียงอย่างเดียวอาจช่วยรักษาโรคหวัดได้ (8)
- โรคข้อเข่าเสื่อม บางงานวิจัยบางส่วนแสดงให้เห็นว่า การทานสารสกัดจากฟ้าทลายโจรทุกวัน จะลดอาการปวดและตึงในผู้ที่มีโรคข้อเข่าเสื่อมได้ แต่ปัจจุบันหลักฐานยังมีไม่เพียงพอที่จะสนับสนุนเรื่องการใช้ฟ้าทลายโจรสำหรับโรคข้ออักเสบได้
- การติดเชื้อในลำคอและต่อมทอนซิล (ต่อมทอนซิลอักเสบ) งานวิจัยบางชิ้นแสดงให้เห็นว่าการทานฟ้าทลายโจร 6 กรัมต่อวัน สารดังกล่าวจะสามารถทำงานได้ดีเช่นเดียวกับการทานอะเซตามิโนเฟน (ไทลินอล) เพื่อลดไข้และลดความเจ็บปวดจากโรคต่อมทอนซิลอักเสบ (9)
- โรคลำไส้ใหญ่อักเสบ การวิจัยเบื้องต้นแสดงให้เห็นว่าการรับประทานสารสกัดฟ้าทลายโจร 1,200 – 1,800 มก. ทุกวันเป็นเวลา 8 สัปดาห์ จะช่วยลดอาการของโรคลำไส้อักเสบได้ (10) เช่นเดียวกับการใช้ยาเมซาลามีน
นอกจากนี้ยังเชื่อกันว่า ฟ้าทลายโจรมีสรรพคุณอื่น ๆ อีกมากมาย เช่น โควิด, ไข้หวัดใหญ่, มะเร็ง, โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์, อาการแพ้, อาการเบื่ออาหาร, โรคหัวใจ, เอชไอวี / เอดส์, การติดเชื้อ, ปัญหาเกี่ยวกับตับ, การติดเชื้อไซนัส และโรคผิวหนัง แต่ยังไม่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์เพียงพอที่จะสนับสนุนการใช้ฟ้าทลายโจรเพื่อประโยชน์ต่อสุขภาพส่วนใหญ่เหล่านี้ ดังนั้นอย่าเข้าใจผิดค่ะ
วิธีใช้ ฟ้าทลายโจร
การใช้ฟ้าทลายโจร ต้องเป็นไปตามตำแนะนำของแพทย์ แน่นอนว่าการทานฟ้าทลายโจรเพียงหนึ่งครั้งไม่สามารถช่วยรักษาหรือบรรเทาอาการป่วยแบบฉับพลันได้ ดังนั้นจึงมีการศึกษาปริมาณต่าง ๆ ในการวิจัย ตัวอย่างเช่น ในการศึกษาเพื่อตรวจสอบผลของสมุนไพรที่มีต่อโรคไข้หวัดจะใช้ผลิตภัณฑ์ที่ผสมระหว่าง (ฟ้าทลายโจร 4-5.6 มก. และโสมไซบีเรีย 400 มก.) โดยให้ทานวันละ 3 ครั้ง (7) การศึกษาอื่น ๆ ให้ใช้สารสกัด Andrographis (KalmCold) 200 มก. ทุกวันเป็นเวลา 5 วัน (8) ส่วนเพื่อบรรเทาอาการเจ็บคอให้ใช้ฟ้าทลายโจรขนาด 3-6 กรัมทุกวัน (9) และสำหรับการรักษาลำไส้ใหญ่เป็นแผลให้ทานฟ้าทลายโจร 1200-1800 มก. ทุกวันเป็นเวลา 8 สัปดาห์ (10) ปริมาณที่เหมาะสมสำหรับคุณอาจขึ้นอยู่กับปัจจัยต่าง ๆ รวมถึงอายุ เพศและประวัติทางการแพทย์ของคุณ อย่าลืมพูดคุยกับแพทย์เพื่อรับคำแนะนำในการทานฟ้าทลายโจร
ใครที่ไม่ควรรับประทานฟ้าทลายโจร
1. ผู้ที่มีความดันโลหิตต่ำ ฟ้าทลายโจรสามารถลดความดันโลหิตและทำให้ชีพจรในสัตว์อ่อนลงได้ แม้ว่าจะไม่ได้รับการตรวจสอบผลเช่นเดียวกันในมนุษย์ แต่ในทางทฤษฎีสมุนไพรนี้อาจทำให้ความดันโลหิตต่ำมากเกินไปในผู้ที่มีความดันโลหิตต่ำอยู่แล้ว หากคุณมีความดันโลหิตต่ำมากห้ามทานโดยเด็ดขาด (4)
2. ภาวะเลือดออก ฟ้าทลายโจรขัดขวางการรวมตัวของเกล็ดเลือดในเซลล์ของสัตว์ แม้ว่าจะไม่ทราบผลของฟ้าทลายโจรต่อเกล็ดเลือดในมนุษย์ แต่ในทางทฤษฎีสมุนไพรนี้อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการตกเลือดในผู้ป่วยที่มีเลือดออกผิดปกติ
3. โรคแพ้ภูมิตัวเอง ฟ้าทลายโจรอาจเป็นสารกระตุ้นภูมิคุ้มกัน ดังนั้นในทางทฤษฎีอาจทำให้โรคแพ้ภูมิตัวเองแย่ลง โดยการกระตุ้นการทำงานของภูมิคุ้มกัน คนที่ไม่ควรใช้ฟ้าทลายโจร ได้แก่ คนที่เป็นโรคระบบประสาทส่วนกลางเสื่อม, โรคลูปัส erythematosus (SLE), โรคสะเก็ดเงิน และโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ (RA)
4. ความกังวลเกี่ยวกับการสืบพันธุ์ จากการวิจัยพบว่าเมื่อให้ฟ้าทลายโจรแก่หนูตัวเมียในขนาด 2 ก. ต่อวันเป็นเวลา 6 สัปดาห์จากนั้นผสมพันธุ์กับตัวผู้ที่มีภาวะเจริญพันธุ์ สารฟ้าทลายโจรสามารถยับยั้งการตั้งครรภ์ในสัตว์ทดลองได้แบบ 100% (11) และมีรายงานด้วยว่าการให้ยาฟ้าทลายโจร ส่งผลให้กระต่ายที่กำลังตั้งท้องอยู่แท้งลูก นอกจากนี้สมุนไพรตัวนี้ยังสามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์คอโรโอนิกจากรกของมนุษย์ (ในหลอดทดลอง) ได้ด้วย (12) แต่แน่นอนว่าเรายังไม่ทราบผลของการใช้ฟ้าทลายโจรต่อความอุดมสมบูรณ์และการสืบพันธุ์ในมนุษย์ ในทางทฤษฎีสมุนไพรนี้อาจเพิ่มความเสี่ยงของภาวะมีบุตรยากในสตรีที่พยายามตั้งครรภ์
5. การตั้งครรภ์และให้นมบุตร เนื่องจากไม่มีข้อมูลด้านความปลอดภัยที่เกี่ยวกับการศึกษาในสัตว์ทดลอง ดังนั้นสตรีมีครรภ์และสตรีที่อยู่ในช่วงให้นมบุตรควรหลีกเลี่ยงการใช้ฟ้าทลายโจรโดยเด็ดขาด
6. การเจริญพันธุ์ของเพศชาย ฟ้าทลายโจรสามารถลดความอุดมสมบูรณ์ของเพศชายในหนูได้ (13) โดยในการทดลองให้หนูทานผงใบแห้งของ ฟ้าทลายโจรในปริมาณ 20 มก.ต่อวันเป็นเวลา 60 วัน ทำให้การผลิตอสุจิของหนูหยุดลง และโดยทั่วไปจะทำให้สุขภาพของอวัยวะสืบพันธุ์ของผู้ชายเปลี่ยนแปลงไป (14) การให้ฟ้าทลายโจร 50 มก. กับหนูตัวผู้วันละครั้งนานถึง 8 สัปดาห์ส่งผลต่อคุณภาพของตัวอสุจิเป็นอย่างมาก (15)
อ้างอิง
(1) Andrographolide: a new plant-derived antineoplastic entity on horizon
(2) Isolation and identification of bioactive compounds in Andrographis paniculata (Chuanxinlian)
(5) ent-Labdane diterpenoids from Andrographis paniculata
(6) Antioxidant and anti-inflammatory activities of the plant Andrographis paniculata Nees
(9) Efficacy of Andrographis paniculata, Nees for pharyngotonsillitis in adults
(10) Andrographis paniculata Extract (HMPL-004) for Active Ulcerative Colitis
(11) Antifertility effect of andrographis paniculata in mice
(14) Antifertility effect of Andrographis paniculata (Nees) in male albino rat